Të shtunën, më 28 qershor 2025, mijëra qytetarë dolën në rrugët e Beogradit, duke kërkuar zgjedhje të parakohshme parlamentare dhe dorëheqjen e presidentit serb Aleksandar Vuçiç. Protesta kulmoi me përplasje të dhunshme mes qytetarëve dhe policisë, ku kjo e fundit përdori gaz lotsjellës për të shpërndarë demonstruesit, sidomos pranë zonave ku ishin vendosur kampet e mbështetësve të qeverisë.
Pamje ajrore të shpërndara në media treguan studentë dhe qytetarë të ndezur që ndiznin dritat e celularëve, duke krijuar një atmosferë simbolike në sheshin Slavija të kryeqytetit. Fotot u shpërndanë gjerësisht, duke e kthyer këtë protestë në një ngjarje të mbuluar ndërkombëtarisht.
🎓 Një lëvizje që po udhëhiqet nga studentët
Në qendër të këtyre protestave janë studentët universitarë, të cilët janë bërë forca lëvizëse e një revolte që ka vazhduar prej më shumë se tetë muajsh.
E gjitha nisi pas një tragjedie më 1 nëntor 2024, kur çatia e një stacioni treni u shemb, duke shkaktuar 16 viktima. Ngjarja u lidh me korrupsionin dhe neglizhencën institucionale, duke ndezur zemërimin qytetar.
Një studente në protestë deklaroi për mediat:
“Zgjedhjet janë e vetmja zgjidhje për krizën sociale. Më 28 qershor, ne shpallim autoritetet aktuale të paligjshme.”
⚠️ Reagimi i pushtetit: ndalim, masa, frikësim
Presidenti Vuçiç e refuzoi prerë mundësinë e zgjedhjeve të parakohshme dhe akuzoi protestuesit për nxitje të dhunës me ndihmë të huaj. Autoritetet ndaluan udhëtarë nga Kroacia dhe Mali i Zi, arrestuan disa persona dhe pezulluan linjat e trenave, duke justifikuar masën me një “kërcënim për bombë”.
Por sipas opozitës dhe organizatorëve, këto janë vetëm përpjekje për të penguar pjesëmarrjen në protesta dhe për të krijuar frikë.
🕊️ Simbolikë e fuqishme: protesta në Ditën e Shën Vidit
Protesta e 28 qershorit nuk u zgjodh rastësisht. Ajo u mbajt në Ditën e Shën Vidit (Vidovdan) – një datë me rëndësi të thellë historike dhe emocionale për popullin serb, shpesh e përdorur për mobilizime politike ose nacionaliste.
Këtë herë, ajo u përdor nga opozita si një shenjë simbolike e rebelimit qytetar ndaj një qeverie që perceptohet gjithnjë e më shumë si autoritare.
🧭 Konteksti politik: Vuçiç në presion të brendshëm dhe ndërkombëtar
Presidenti Aleksandar Vuçiç është në pushtet prej më shumë se një dekade dhe është akuzuar vazhdimisht për:
- qeverisje autoritare
- shtypje të lirisë së shtypit dhe të protestës
- lidhje të afërta me Rusinë dhe Kinën, ndërkohë që Serbisë i duhet të ruajë kursin zyrtar drejt integrimit në Bashkimin Evropian
Zgjedhjet e ardhshme parlamentare janë planifikuar për vitin 2027, por presioni popullor për mbajtjen e tyre më herët po rritet çdo ditë.
