Shqiptarët, të lodhur nga politikanët e vjetër, kishin filluar të shpresonin se një brez i ri, me figurat publike si Adriatik Lapaj dhe Endrit Shabani, mund të sillte frymë ndryshe. Një lëvizje qytetare që nuk do të përsëriste gabimet e së kaluarës. Por ajo që ndodhi është pikërisht ajo që ndodh gjithmonë kur idealet përplasen me realitetin e listave zgjedhore.
🧩 Nga idealizmi në renditje: rënia e një iluzioni
Projekti që nisi si një fron qytetar pa lider absolut, ku çdo vendim do të merrej me konsultim dhe konsensus, u shemb sapo nisi ndarja e vendeve në listë. Arlind Shabani denoncoi përjashtimin nga lista pa asnjë komunikim zyrtar, pa proces, pa debat, ndërsa Lapaj zgjodhi heshtjen ose përgjigje të paqarta.
Për shumë qytetarë që shpresonin te një politikë me vlera, kjo ishte shuplaka që i kthen në realitetin e hidhur: edhe këta që u shfaqën si ndryshe, në momentin e provës, vepruan njësoj si politikanët e sistemit që kritikojnë çdo ditë.
🧠 A është Lapaj vërtet “ndryshe”?
Nëse është e vërtetë që përjashtimi i Shabanit ka ndodhur pa diskutim dhe vetëm për kalkulime politike, atëherë nuk kemi të bëjmë me një frymë të re, por me një politikan klasik me retorikë të re.
Pikërisht këtë model ka denoncuar vetë Lapaj në çdo dalje publike: përqendrimin e vendimmarrjes, mungesën e meritokracisë dhe politikën e interesave të ngushta. Nëse ai vepron në të njëjtën mënyrë, atëherë ndryshimi është vetëm në formë, jo në përmbajtje.
⚖️ Pa demokraci të brendshme, nuk ka reformë të jashtme
Si mund të kërkosh reformë në sistemin politik, kur brenda vetes nuk zbaton as rregullat më të thjeshta të demokracisë? Si mund të flasësh për përfaqësim qytetar, kur vetë përfaqësuesit përjashtohen në mënyrë arbitrare?
Qytetarët nuk kërkojnë liderë perfektë, por kërkojnë sinqeritet. Kur dikush vjen në emër të “moralit”, dhe vepron si çdo tjetër, zhgënjimi është më i thellë se ndaj politikanëve të vjetër. Sepse në këtë rast, zhgënjimi vjen nga shpresa.
📉 Fundi i një shansi të vërtetë për alternativë?
Përplasja Lapaj–Shabani nuk është një thyerje personale, por simboli i mungesës së mekanizmave demokratikë brenda çdo projekti që pretendon të jetë ndryshe. Kur nuk ka transparencë, kur nuk ka ndarje pushteti, kur gjithçka përqendrohet tek një emër — rrëshqitja është e pashmangshme.
Kjo histori i mëson qytetarëve një të vërtetë të dhimbshme: ndryshimi i vërtetë nuk fillon nga renditja në listë, por nga sjellja ndaj të tjerëve kur ke mundësinë të vendosësh.
📍 Në fund, qytetarët kanë të drejtë të jenë mosbesues
Nëse kjo është gjenerata e re e politikës, atëherë mosbesimi nuk është cinik – është i arsyeshëm. Sepse ndoshta, ata që refuzojnë të jenë të parët në listë janë më të besueshëm se ata që e kërkojnë me çdo kusht.