Reputacioni i Singaporit si një prej qendrave financiare më të pastra në botë është vënë në dyshim. Më 4 korrik, Autoriteti Monetar i Singaporit (MAS) njoftoi se ka vendosur gjoba me vlerë totale 27.45 milionë dollarë singaporianë (21.5 milionë USD) ndaj gjashtë bankave të mëdha dhe tre firmave të tjera financiare, pas zbulimit të një prej skandaleve më të mëdha të pastrimit të parave në historinë e vendit.
Ky është ndëshkimi më i madh për shkelje të rregullave kundër pastrimit të parave që nga rasti 1MDB në vitin 2017, dhe ngre pikëpyetje të mëdha mbi mënyrën se si bankat kryesore të rajonit po menaxhojnë rreziqet financiare.
🏦 Bankat dhe firmat që u goditën
Institucionet e ndëshkuara përfshijnë emra të njohur si UBS, Credit Suisse (aktualisht pjesë e UBS), Citibank, UOB, Julius Baer dhe LGT Bank. Ato u shoqëruan nga brokeri UOB Kay Hian, firma e investimeve Blue Ocean Invest dhe kompania e trusteve Trident Trust Company.
Ja si u ndanë gjobat sipas institucionit:
- Credit Suisse: 5.8 milionë S$
- UBS: 3 milionë S$
- Citibank: 2.6 milionë S$
- UOB: 2.4 milionë S$
- Julius Baer: 1.8 milionë S$
- LGT Bank: 1.6 milionë S$
- UOB Kay Hian: 2.85 milionë S$
- Blue Ocean Invest: 1.8 milionë S$
- Trident Trust: 1.8 milionë S$
Hetimet zbuluan mangësi serioze në mënyrën se si këto institucione vlerësonin klientët me rrezik të lartë dhe monitoronin transaksionet e tyre.
🔍 Skema pas skandalit
Paratë e pista, me vlerë mbi 3 miliardë dollarë singaporianë, rridhnin nga aktivitete të paligjshme si kumar online dhe mashtrime ndërkombëtare. Dhjetë shtetas të huaj – kryesisht nga Kina dhe Kamboxhia – u arrestuan gjatë një bastisjeje masive në gusht 2023.
Autoritetet sekuestruan prona luksoze, makina të shtrenjta, ora të markave të njohura dhe shuma të mëdha kesh – të gjitha të lidhura me llogari bankare që përpunonin shuma të dyshimta midis viteve 2020 dhe 2023.
Sipas MAS, bankat nuk kryen verifikime të mjaftueshme të klientëve, nuk vërtetuan burimin e fondeve dhe dështuan të monitoronin lëvizjet e dyshimta të parave. Në disa raste, dokumente të falsifikuara janë pranuar pa asnjë kontroll shtesë.
⚖️ Masa ndëshkimore dhe reagimi i industrisë
Përveç gjobave, MAS ndaloi katër individë nga aktivitetet në sektorin financiar, ndërsa dy ish-punonjës – një nga Citibank dhe një nga Julius Baer – po përballen me akuza penale për falsifikim dokumentesh dhe ndihmë në pastrimin e parave.
UBS ka pranuar gjetjet dhe ka deklaruar se ka bashkëpunuar plotësisht me autoritetet. UOB theksoi se ka filluar një program të thelluar riorganizimi dhe ka “investuar ndjeshëm për të forcuar kontrollin e brendshëm”. Citibank ende nuk ka dalë me një deklaratë publike, por burime të brendshme raportojnë se ekipet e përputhshmërisë janë në trajnim intensiv.
MAS theksoi qartë se kjo nuk është fundi i procesit të pastrimit në sektorin financiar. Në deklaratën zyrtare thuhet:
“Institucionet financiare kanë nisur korrigjimin e mangësive dhe MAS do të ndjekë nga afër progresin e tyre.”
Mesazhi është i qartë: rregullatori po ashpërson kontrollin dhe institucionet nuk mund të vazhdojnë t’i trajtojnë detyrimet kundër pastrimit të parave si procedura formale.
🌏 Rrezikohet reputacioni i Singaporit
Prej vitesh, Singapori promovohet si qendra më e sigurt e pasurisë në Azi, duke tërhequr individë të pasur dhe zyra familjare nga e gjithë bota. Por ky rast ka zbuluar dobësi të rënda strukturore, sidomos në fazat e pranimit të klientëve dhe identifikimin e rrezikut në kohë reale.
Pasojat nuk janë vetëm reputacionale. Rregullatorët ndërkombëtarë, përfshi Financial Action Task Force (FATF), pritet të intensifikojnë vlerësimet e tyre mbi kuadrin rregullator të Singaporit. Bankat në të gjithë Azinë Juglindore po forcojnë kontrollin e brendshëm si masë parandaluese.
Nëse skandali 1MDB goditi reputacionin e rajonit vite më parë, kësaj radhe vëmendja është pikërisht mbi arkitekturën rregullatore të vetë Singaporit – dhe presioni për ta përmirësuar atë është më i fortë se kurrë më parë.
